Η Μεταμόρφωση του Κυρίου Ιησού Χριστού στο όρος Θαβώρ, όπως μας παραδόθηκε από τους Αποστόλους, αποτελεί γεγονός ύψιστης σημασίας για τον άνθρωπο. Ο Απόστολος Ματθαίος στο ιζ΄ κεφάλαιο στους στίχους 1-9, ο Απόστολος Μάρκος στο θ΄ κεφάλαιο στους στίχους 2-13, ο Απόστολος Λουκάς στο θ΄ κεφάλαιο στους στίχους 28-36 και ο Απόστολος Πέτρος στη Β΄ Καθολική επιστολή του στο Α΄ κεφάλαιο στους στίχους 16-21, περιγράφουν το θείο αυτό γεγονός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Η σπουδαιότητα του γεγονότος της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος έγκειται τόσο στη Χριστολογική, όσο και στην ανθρωπολογική και εσχατολογική σημασία του. Ως προς τη Χριστολογική σημασία της Μεταμορφώσεως, ο Χριστός έδειξε στους μαθητές Του και τους βεβαίωσε, ότι είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας, ο Χριστός, κατά τις προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης και ότι είναι ο αληθινός Θεός. Φανέρωσε σε αυτούς τη θεία φύση Του.
Η Μεταμόρφωση του Κυρίου συνέβη, όταν ο Κύριος ολοκλήρωνε τη δημόσια δράση Του και τις περιοδείες Του, τόσο στις περιοχές που κατοικούσαν οι Ιουδαίοι, όσο και σε αυτές που κατοικούσαν ειδωλολάτρες. Σε αυτή την τριετή διακονία Του είχε εκθέσει τη διδασκαλία Του στους ανθρώπους. Με τα θαύματά Του είχε επισφραγίσει τη μεσσιανική αποστολή Του, ότι σε Αυτόν πραγματοποιήθηκαν οι προφητείες και αυτός είναι ο κληρονόμος των υποσχέσεων του Θεού, για τον Οποίο δόθηκαν οι επαγγελίες κατά τον Απόστολο Παύλο:
«Τω δε Αβραάμ ερρέθησαν αι επαγγελίαι και τω σπέρματι αυτού. Ου λέγει, και τοις σπέρμασιν, ως επί πολλών, αλλ’ ως εφ’ ενός, και τω σπέρματί σου, ος εστί Χριστός» (Γαλάτας, γ΄ 16). Δηλαδή: «Λοιπόν οι επαγγελίες δόθηκαν ως διαθήκη στον Αβραάμ και στον απόγονό του. Η Γραφή δεν λέει “και στους απογόνους”, όπως θα έκανε, αν εννοούσε πολλούς, αλλά μιλάει για έναν: και στον απόγονό σου. Αυτός ο απόγονος του Αβραάμ είναι ο Χριστός».
Οι Άγιοι Απόστολοι, ως μάρτυρες, είχαν βεβαιωθεί για την αυτοσυνειδησία του Κυρίου και την αποστολή Του, όπως φαίνεται από την απάντηση που έδωσε ο Απόστολος Πέτρος στον Κύριο, όταν τον ρώτησε «υμείς δε τίνα με λέγετε είναι;» Ο Απόστολος Πέτρος εξ ονόματος των μαθητών ομολόγησε και διακήρυξε: «Συ εις ο Χριστός ο υιός του Θεού του ζώντος»(Ματθαίου ιστ΄ 16). Στο περιεχόμενο της ομολογίας του Πέτρου περιλαμβάνονταν η μεσσιανικότητα (είναι ο Μεσσίας) του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και η θεότητά Του (ο Υιός του Θεού). Στους μαθητές Του είχε ωριμάσει η πεποίθηση για το ποιος ήταν. Για αυτό και τους έκρινε ώριμους, για να τους φανερώσει με τη Μεταμόρφωση αυτό που ομολόγησαν.
Η Μεταμόρφωση πραγματοποιήθηκε πριν από μια ισχυρή δοκιμασία των μαθητών Του, δηλαδή το πάθος και το σταυρικό θάνατό Του, για την οποία ο Κύριος είπε: «πάντες υμείς σκανδαλισθήσεσθε εν εμοί εν τη νυκτί ταύτη» (Ματθαίου κστ΄ 31). Δηλαδή: «Αυτή τη νύκτα όλοι σας θα χάσετε την εμπιστοσύνη σας σε εμένα». Η Μεταμόρφωση είναι μια από τις ενέργειες του Κυρίου μας, με τις οποίες στήριξε τους μαθητές Του, για να μην ταραχθούν, να μην κλονισθούν, να μη χάσουν την εμπιστοσύνη τους σε Αυτόν και την αποστολή Του.
Παράλληλα τους ενισχύει με την πρόρρηση του θανάτου Του επανειλημμένως, όπως π.χ.:
Α) «Από τότε ήρξατο ο Ιησούς δεικνύειν τοις μαθηταίς αυτού ότι δει αυτόν απελθείν εις Ιεροσόλυμα και πολλά παθείν από των πρεσβυτέρων και αρχιερέων και γραμματέων και αποκτανθήναι, και τη τρίτη ημέρα εγερθήναι. Και προσλαβόμενος αυτόν ο Πέτρος ήρξατο επιτιμάν αυτών λέγων: «Ίλεως σοι, Κύριε, ου μη έσται σοι τούτο». Ο δε στραφείς είπε τω Πέτρω: «Ύπαγε οπίσω μου, σατανά, σκάνδαλον μου ει, ότι ου φρονείς τα του Θεού, αλλά τα των ανθρώπων» (Ματθαίου, ιστ΄ 21-23).
Δηλαδή: «Από τότε άρχισε ο Ιησούς να φανερώνει στους μαθητές του πως πρέπει να πάει στα Ιεροσόλυμα και να πάθει πολλά από τους πρεσβύτερους και τους αρχιερείς και τους γραμματείς και να θανατωθεί και να αναστηθεί την τρίτη ημέρα. Και αφού Τον πήρε κατά μέρος ο Πέτρος, άρχισε να Τον μαλώνει και να Του λέει «Θεός φυλάξοι, Κύριε! Να μη Σου συμβεί αυτό!» Και ο Ιησούς γύρισε και είπε στον Πέτρο: «Φύγε από μπροστά μου, σατανά! Εσύ μου γίνεσαι εμπόδιο, γιατί δε σκέφτεσαι όπως θέλει ο Θεός, αλλά όπως θέλουν οι άνθρωποι».
Β) «Αναστρεφομένων δε αυτών εις την Γαλιλαίαν είπεν αυτοίς ο Ιησούς: «Μέλλει ο υιός του ανθρώπου παραδίδοσθαι εις χείρας ανθρώπων» (Ματθαίου ιζ΄ 22).
Δηλαδή: «Ενώ οι μαθητές περιέρχονταν την Γαλιλαία, τους είπε ο Ιησούς: «Ο Υιός του Ανθρώπου πρόκειται να παραδοθεί σε χέρια ανθρώπων».
Γ) «Και αναβαίνων ο Ιησούς εις Ιεροσόλυμα παρέλαβε τους δώδεκα μαθητάς κατ’ ιδίαν εν τη οδώ και είπεν αυτοίς «Ιδού αναβαίνομεν εις Ιεροσόλυμα και ο υιός του ανθρώπου παραδοθήσεται τοις αρχιερεύσι και γραμματεύσι, και κατακρινούσιν αυτόν θανάτω και παραδώσουσιν αυτόν τοις έθνεσιν εις το εμπαίξαι και μαστιγώσαι και σταυρώσαι και τη τρίτη ημέρα αναστήσεται» (Ματθαίου κ΄ 17-19).
Δηλαδή: «Καθώς ανέβαινε ο Ιησούς προς τα Ιεροσόλυμα, πήρε ιδιαιτέρως τους δώδεκα μαθητές και πηγαίνοντας τους είπε: «Ανεβαίνουμε στα Ιεροσόλυμα. Ο Υιός του Ανθρώπου θα παραδοθεί εκεί στους αρχιερείς και στους γραμματείς και θα Τον καταδικάσουν σε θάνατο. Και θα Τον παραδώσουν στους εθνικούς, για να Τον περιγελάσουν, να Τον μαστιγώσουν και να Τον σταυρώσουν, όμως την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί».
Και λίγο πριν τη σύλληψη και το Πάθος Του, τους προειδοποιεί για όλα όσα θα συνέβαιναν: «απ’ άρτι λέγω υμίν προ του γενέσθαι, ίνα όταν γένηται πιστεύσητε ότι εγώ ειμί» (Ιωάννου ιγ΄ 19). Δηλαδή: «Σας τα λέω από τώρα πριν γίνουν, ώστε, όταν γίνουν, να πιστέψετε ότι εγώ είμαι αυτός, στον οποίο αναφέρονται αυτά».
Τέλος τους ενθαρρύνει και με τη σαφέστατη προτροπή Του: «Μη ταρασσέσθω υμών η καρδία. Πιστεύσετε εις τον Θεόν, και εις εμέ πιστεύσετε» (Ιωάννου ιδ΄ 1). Δηλαδή: «Ας μην ταράζεται η καρδιά σας, να έχετε εμπιστοσύνη στο Θεό και σε εμένα να έχετε πίστη». Η προτροπή Του είναι σαφής: «Να έχετε ακλόνητη πεποίθηση και εμπιστοσύνη στο Θεό και σε Μένα».
Μετά την Ανάσταση, την Ανάληψή Του στους ουρανούς και την κάθοδο του Αγίου Πνεύματος, αυτή η πεποίθηση των μαθητών Του για τον Κύριο Ιησού Χριστό έγινε ακράδαντη και την παρέδωσαν τόσο με το κήρυγμά τους, όσο και με τις συγγραφές τους κατά την εντολή Του «Έσεσθε μοι μάρτυρες εν τε Ιερσουσαλήμ και εν πάση τη Ιουδαία και Σαμαρεία και έως εσχάτου της γης» (Πράξεων α΄ 8). Αυτοί βεβαίωσαν και μαρτύρησαν τη μεσσιανικότητά Του, τη θεότητά Του, το λυτρωτικό θάνατό Του, την ένδοξη Ανάστασή Του την Ανάληψή Του και γενικώς όλο το μυστήριο της ενσάρκου οικονομίας Του.
Ως προς την ανθρωπολογική σημασία της Μεταμόρφωσης, ο Κύριος Ιησούς Χριστός ομολογείται, ότι είναι «ο υιός ο αγαπητός» του Θεού Πατέρα. Είναι Υιός αγαπητός και Υιός ευδοκίας και ως Θεός και ως άνθρωπος. Είναι Υιός αγαπητός, επειδή είναι Υιός υπακοής, όπως μας διδάσκει ο Απόστολος Παύλος. Ο Απόστολος Παύλος στην επιστολή του προς τους Φιλιππησίους αναφέρει πως πρέπει να υπάρχει μεταξύ τους το ίδιο φρόνημα που είχε και ο Ιησούς Χριστός, ο Οποίος αν και ήταν Θεός δεν θεώρησε την ισότητά Του με το Θεό αποτέλεσμα αρπαγής, αλλά τα απαρνήθηκε όλα, πήρε μορφή δούλου και έγινε άνθρωπος και όντας πραγματικός άνθρωπος, ταπεινώθηκε θεληματικά υπακούοντας μέχρι θανάτου, και μάλιστα θανάτου σταυρικού. Για αυτό και ο Θεός τον ανέβασε πολύ ψηλά και Του χάρισε το όνομα που είναι πάνω από όλα τα ονόματα. Κι έτσι, στο όνομα του Ιησού όλα τα επουράνια, τα επίγεια και τα υποχθόνια θα προσκυνήσουν και κάθε γλώσσα θα ομολογήσει ότι Κύριος είναι ο Ιησούς Χριστός, για να δοξάζεται έτσι ο Θεός Πατέρας. Και τους συμβουλεύει να εργαστούν με φόβο Θεού και δέος για τη σωτηρία τους.
Ο Χριστός ως άνθρωπος αποτελεί το πρότυπο της ζωής των ανθρώπων και το κριτήριο της αυθεντικότητας και της γνησιότητάς τους, που τους υποδεικνύει το σκοπό του πνευματικού αγώνα τους. Μόνο όσοι υπακούουν στο Θεό, όπως και ο Κύριος, θα δοξαστούν μαζί Του. Όσοι ενωθούν με το Χριστό με τα άγια μυστήρια και με την ταύτιση του θελήματός Του, θα αναδειχθούν τέκνα του Επουράνιου Θεού και Πατέρα.
Ο πρύτανης των θεολόγων πατέρων Ιωάννης ο Δαμασκηνός, θεωρεί ότι η Μεταμόρφωση του Ιησού αναβιβάζει το λογισμό στον πρωτόπλαστο Αδάμ και αναφέρει σχετικά: «Ο χερσίν αοράτοις πλάσας κατ’ Εικόνα Σου, Χριστέ, τον άνθρωπον, το αρχέτυπόν Σου εν τω πλάσματι κάλλος υπέδειξας, ουχ ως εν εικόνι, αλλ’ ως αυτό ει κατ΄ ουσίαν ο Θεός χρηματίσας και άνθρωπος».
Ερμηνεία: «Χριστέ, συ που έπλασες με τα αόρατα χέρια Σου τον άνθρωπο κατ’ Εικόνα Σου, αμυδρώς έδειξες το αρχικό κάλλος της θεότητός Σου, όχι σαν σε εικόνα, αλλά καθώς είσαι ο ίδιος, κατά την ουσία Θεός, που έγινες και άνθρωπος».
Με τη Μεταμόρφωσή Του ο Κύριος φαίνεται να λέει στους ανθρώπους: Ω άνθρωποι, αυτό το πολύ και υπερβολικό φως βλέπετε ότι εξήλθε και άστραψε από το σώμα μου, τέτοιο ήταν και το φως που εδωρήθη στους προπάτορες που πλάσθηκαν κατά τη δική μου εικόνα.
Σχετικά με την εσχατολογική σημασία της Μεταμορφώσεως, ατενίζοντας προς το Όρος Θαβώρ βλέπουμε πως ο Μεταμορφωμένος Χριστός θέτει το τέλειο μέτρο των ανθρωπίνων δυνατοτήτων, την απώτατη ικανότητα της ανθρώπινης φύσεως σε όλη την αληθινή υπόστασή της και το ύψος της. Αυτό το κατόρθωμα, για το οποίο αθλούνται οι πιστοί, θα γίνει κατάδηλο σε μας και θα φανερωθεί βεβαίως κατά την έσχατη ημέρα. Οι απαρχές όμως είναι φανερές στη ζωή αυτή. Η Μεταμόρφωση είναι η εορτή της «καταστάσεως της αγιότητος», καθώς μας δείχνει τον ύψιστο Θεό «εστώτα εν μέσω Θεών».
Η Μεταμόρφωση μας φανερώνει πρώτον το τι ήταν η ανθρώπινη φύση πρωταρχικά και δεύτερον τι θα γίνει «εν Χριστώ» στην ύστατη εκπλήρωση των πάντων. Αυτή η τελευταία κατάσταση είναι ασυγκρίτως υψηλότερη από την πρώτη. Η Μεταμόρφωση μας δείχνει όχι απλώς το αρχέτυπο κάλλος της εικόνας του ανθρώπου, αλλά και την καταληκτική δόξα της ομοιώσεως. Στο Μεταμορφωμένο Κύριο Ιησού Χριστό αποκαλύπτεται τι σημαίνει ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε «κατ΄ εικόνα» και «καθ’ ομοίωσιν» Θεού (Γενέσεως β΄16).
Πηγή υλικού
Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού Δανιήλ, Το μυστήριον του θείου κάλλους του Μεταμορφωθέντος Ιησού Χριστού, Ιερά Μητρόπολις Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού, 2008
Επιλογή υλικού
Αικατερίνη Διαμαντοπούλου
Υπεύθυνη υλικού των Ιστοχώρων του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων
Login
Υπενθύμιση κωδικού